Dünyanın gözü kulağı İsrail ve Filistin’den gelen haberlerde.
Bölgedeki çatışmalar 4’üncü gününde de hız kesmeden devam ederken gelişmeler, küresel aktörlerin de konumlarını derinden etkiliyor.
BBC’den Barbara Plett Usher Biden’ın dış politikasının Hamas saldırısıyla altüst olduğu görüşünde.
ABD’nin bölgeye uçak gemisi gönderme kararını ‘güç gösterisi’ olarak yorumlayan Usher ‘Ancak Hamas’ın bu saldırısı geniş kapsamlı bir İsrail saldırısını tetikleyecek. ABD, İsrail’in uzun ve cezalandırıcı tepkisinin bir parçası olacak’ dedi.
Eski bir CIA görevlisi ve dört başkanın Ortadoğu danışmanı Bruce Riedel, ABD’nin bu gibi durumlarda bölgeye donanma gemileri konuşlandırmasının alışılmadık bir durum olmadığını söylüyor; ‘bu, Ortadoğu’daki beklenmedik durumlara karşı klasik bir Amerikan tepkisi.’
Biden yönetiminin Pentagon’a İsrail’e ek ekipman ve kaynak gönderme talimatının uzun bir savaşın işareti olabileceğini belirten uzmanlar bu durumunda ABD’nin Ukrayna’ya yardımlarını da etkileyebileceğine dikkat çekiyor.
‘Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırısı Vladimir Putin’in doğum gününde gerçekleşti’ diyen Politico ise dikkat çeken bir analiz ile okurlarının karşısına çıktı.
‘Hamas’ın Vladimir Putin’e hediyesi’ manşetini atan Politico şu değerlendirmede bulundu;
‘Ortadoğu’da böylesine yıkıcı bir güvenlik şoku, stratejik önceliği Batı’nın desteğini ve dikkatini Ukrayna’dan uzaklaştırmak olan bir Rusya başkanı için muhtemelen hoş bir sürprizdi. İsrail’deki büyük bir yangın tam da bunu yapma riski taşıyor.’
‘Rusya, Batı’nın enerjisini Ukrayna’dan uzaklaştıran bir dizi küresel parlama noktasında kaosun tadını çıkarıyor ve kısmen körüklüyor’ denilen yazıda Putin’in izleyeceği politika için ise şu yoruma yer verildi;
‘Çoğu kişi için Putin’i, Batı’nın başa çıkamayacağı kadar fazla çatışmayı kışkırtan bir deha veya kukla ustası olarak görmek cazip geliyor. Gerçekte tüm bu krizleri Putin başlatmadı ama şimdi ateşe körükle gitmekten ve bunları kendi avantajına kullanmaktan mutlu. Kaosun tadını çıkarıyor.’
Yazıda AB’li bir diplomatın ‘Bu muhtemelen Putin için en iyi doğum günü hediyesiydi’ sözüne de yer verildi.
HAMAS’IN ANA HEDEFİ NEYDİ?
Günlerdir en sık sorulan soru ise ‘Hamas saldırı ile neyi hedefledi?’
İngiliz gazeteci Peter Beaumont’a göre, saldırı, bölgesel ilişkiler değiştikçe Hamas’a Filistin söylemi üzerinde kontrol sağlamak için tasarlandı.
‘Gazze’den küçük çaplı sızmalar daha önce de yaşanmış olsa da, bu saldırının boyutu güvenliğe milyarlarca dolar harcayan İsraillilerin kendi sınırları içinde güvende oldukları fikrini çürüttü’ diyen Beaumont, bunun Lübnan’daki Hizbullah’ın ve Suriye’deki militan grupların gözden kaçırmayacağı bir durum olduğuna dikkat çekti.
SAVAŞIN KAZANANI KİM OLUR?
Savaşın nasıl sonuçlanacağı da cevabı en çok aranan sorulardan biri Harvard Üniversitesi’nde Robert ve Renée Belfer uluslararası ilişkiler profesörü Stephen M. Walt İsrail’in Gazze savaşını kazanabileceğini ancak uzun vadede savaşı kaybetmesinin ihtimal dahilinde olduğunu belirtti.
Walt, bu görüşünde yalnız değil. İsrail’in sahada zafer almasının son derece mümkün olduğunu vurgulayan pek çok uzman, Tel Aviv’in uzun vadede bölgede istediği değişiklikleri yapamayacağı için mağlup olacağını dile getiriyor.
University of Denver’da görev alan Aaron Pilkington ise savaşın tek kazananının İran olacağı görüşünde.
